Hekimsen Sendikası'ndan Sağlıkta Dijital Dönüşüm Sorunlarına Çözüm Önerisi

Sağlık alanında özelleşmiş yapay zeka modellemeleri ile sizlere akıllı öneriler sunan, kullanım tarzınıza göre o an istediğiniz şeyi adeta tahmin ederek önünüze çıkaran, unutmuş ya da atlamış olduğunuz noktalar için sizi rahatsız etmeden uyaran bir sistem nasıl olurdu? Peki sahip olduğu tüm veriler ile epidemiyolojik analizler yapan, kurumdaki riskli durumları erken saptayan, bilimsel çalışmalar için tüm verileri kolayca istediğiniz format ve şartlarda size sunan bir sistem? Sizlerin kullanımı sırasında tıklamalarınızdan kaydırmalarınıza kadar tüm hareketlerinizi analiz eden, ısı haritaları çıkaran ve güncelleştirmelerin bu verilere göre sağlandığı, hatta kullanıcıya özel değişik formatların yer aldığı bir sistemi kullanmak nasıl olurdu? Hasta yatağındaki sensörlerden ve kameradan, cilde yapıştırılmış ateşölçerden, manşondan, pulse oksimetreden, intravenöz sensörlerden sürekli olarak bilgi alıp; bu bilgiler ile sonuçlar çıkaran bir bilgi yönetim sistemi nasıl olurdu? 

O an aklınızdan geçen şeyin bir anda önünüze çıktığını ya da unuttuğunuz bir şeyi sistemin size hatırlatırken sizi hiç yormadığını, yalnızca gerçekten gerekli uyarıları gördüğünüzü hayal edin.

Evet, çok güzel olurdu. Biz sağlık alanında dünyada en üst sıralardayız. Biz bunu hak ediyoruz. İstiyoruz, hep birlikte isteyeceğiz ve olması için çalışacağız.

Sağlık Sistemindeki Dijital Sorunlar Hekimleri ve Hastaları Mağdur Etmeye Devam Ediyor

Sağlık sistemimiz, dijitalleşmenin getirileri ile modernleşmeyi beklerken, maalesef artan aksaklıklar ve işlevsizlikler ile karşı karşıyadır.

Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HYBS), Aile Hekimliği Bilgi Sistemi (AHBS), E-Reçete, E-Rapor, Medula ilaç bilgi sistemi, E-nabız ve Merkezi Laboratuvar Sistemi (MELİS), iş göremezlik rapor sistemi, Medula ilaç sistemi gibi hayati önem taşıyan dijital altyapılar, sıklıkla kesintiye uğramakta ve hatalı işlemlerle iş akışını sekteye uğratmaktadır. Sağlıkta dijitalleşme konusunda Sağlık Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı çağın gerisinde kalmakta; kusursuz çalışması gereken sistemler sorunlara sebep olmaktadır. Bu durum, hekimlerimizin iş yükünü ve stresini arttırırken, hastaların ise randevu alma, ilaç alma ve muayene olma gibi temel sağlık hizmetlerine erişimini zorlaştırmaktadır.

Dijital sistemlerde yaşanılan aksaklıklar, ne yazık ki sağlıkta şiddete varan üzücü olaylara zemin hazırlayabilmektedir.

Sık yaşanan bu kesintiler ve hatalar, sadece zaman kaybına yol açmakla kalmayıp, sağlıkta şiddete varan üzücü olaylara da ne yazık ki zemin hazırlamaktadır. Hekimlerimiz, hasta takibi ve işlemleri için gerekli olan dijital sistemlere erişemedikleri için hastalarına yeterince zaman ayıramaz hale gelmektedir. Bu durum, hasta-hekim ilişkilerini zedelemekte ve sağlık hizmetlerinin kalitesini düşürmektedir.

Hekimsen modern, tüm alt sistemleri içerisinde barındıran ve tam entegre bilgi yönetim sistemleri istiyor!

Sağlıkta yaşanan bu dijital sorunların köklü çözümü için acil adımlar atılması gerekmektedir. Hekimsen Sendikası olarak, modern ve entegre bilgi yönetim sistemlerinin tüm sağlık kurumlarında kullanılmasını talep ediyoruz. Bu sistem, kullanıcı dostu arayüzü, tüm gerekli donanımları ve ileride eklenecek modüllere kolayca entegre olabilecek esnek yapısı ile sağlık çalışanlarının iş yükünü hafifletecek ve hastalara daha hızlı ve kaliteli hizmet sunulmasını sağlayacaktır. Sağlıkta dijitalleşmenin önündeki engellerin kaldırılması ve modern bir altyapının kurulması ile aynı zamanda ülkemizin sağlık hizmetleri de uluslararası standartlara uygun hale gelecektir.

Modern ve Entegre Bir Bilgi Yönetim Sistemi Talep Ediyoruz

Sağlık sistemimizin dijital dönüşümünün en önemli unsurlarından biri olan bilgi yönetim sistemleri (HYBS, AHBS ve benzeri amaçlarla kullanılan tüm sistemler), mevcut haliyle yetersiz kalmaktadır. Hekimsen Sendikası olarak, modern, modüler, kullanıcı dostu, yapay zeka ile karar destek modelleri kullanabilen ve tam entegre bilgi yönetim sistemlerinin tüm sağlık kurumlarında kullanılmasını talep ediyoruz. 

Mevcut Sistemler Neden Yetersiz?

Sağlık sistemimizde kullanılan mevcut dijital altyapılar, modern sağlık hizmetlerinin ihtiyaçlarını karşılayamamaktadır. Bu yetersizlikler, çeşitli sorunlara yol açmaktadır:

Özel şirketlerin yüksek karlılık hedefleri, bilgi yönetim sistemlerinin onlarca yıl öncenin teknolojileri ile devam etmelerinin sebeplerinden biri.

• Hatalı ve Yavaş Sistemler: Mevcut dijital sistemlerde sıklıkla yaşanan yavaş ve uzun süren işlem süreleri, sağlık çalışanlarının iş akışını önemli ölçüde engellemektedir. Bu durum poliklinik işlemleri ve görüntüleme işlemleri başta olmak üzere birçok işlemi geciktirmekte ve hasta memnuniyetini düşürmektedir. Hekimler, hatalı ve yavaş sistemlerle uğraşmak zorunda kalarak hastalarına yeterince zaman ayıramamakta, gerekli ilgiyi gösterememektedir.
• Kullanıcı Dostu Olmayan Arabirim: Mevcut dijital sistemlerin karmaşık ve kullanımı zor arayüzleri, hekimlerin motivasyonunu düşürmektedir. Kullanıcı dostu olmayan arayüzler, sistemlerin öğrenilmesini zorlaştırmakta ve zaman kaybına yol açmaktadır. Modern ve kullanımı kolay bir arayüze sahip bir dijital altyapı, hekimlerin ve diğer sağlık çalışanlarının iş akışını kolaylaştıracak ve motivasyonlarını artıracaktır. Bu durum, sağlık hizmetlerinin kalitesinin yükselmesine ve hastalara daha iyi hizmet sunulmasına katkıda bulunacaktır.
• Yenilikçi Çözüm ve Teknolojilerden Uzaklık: Yıllar içerisinde yaşanılan tüm gelişmelerin sonucunda, bilgi yönetim sistemleri üzerinde bazı gereklilikler ortaya çıkmıştır ve bu gereklilikler daha çok var olan eski sistemlere yama tarzında çözülmeye çalışılmıştır. Günümüz dijital dünyasının gereklilikleri sağlanamamış, bilgi yönetim sistemlerine bilimsel açıdan yaklaşılmamış, kullanıcı deneyimi noktasında yeni geliştirilen tekniklere önem verilmemiş, yazılım noktasında günümüz teknolojilerinden 10 - 15 yıl geride kalınmıştır. Bilgi yönetim sistemleri, modern teknoloji ve yenilikçi çözümlerin uygulanması ile adeta çağ atlayacaktır.
• Entegrasyon Eksikliği ya da Hataları: Mevcut dijital sistemler arasındaki entegrasyon eksikliği ya da hataları, hasta bilgilerinin ve diğer sağlık verilerinin paylaşımını zorlaştırmaktadır. Bu durum, sağlık çalışanlarının hastalarına tam ve güncel bilgiyle ulaşmasını engellemekte ve tedavi süreçlerini uzatmaktadır. Farklı sistemler arasında veri paylaşımı için karmaşık işlemlere ihtiyaç duyulması, zaman kaybına ve hatalara yol açmaktadır. Bu durum, hasta sağlığını da riske atmakta ve sağlık hizmetlerinin kalitesini düşürmektedir.
• Güncelleme Eksikliği: Mevcut dijital sistemlerin yeterince sık güncellenmemesi, bu sistemlerin çağın gerisinde kalmasına ve işlevselliklerinde kayıplar yaşanmasına neden olmaktadır. Yeni teknolojilere ayak uyduramayan sistemler, sağlık hizmetlerinin modern standartlara uygun şekilde sunulmasını engellemektedir. Güncelleme eksikliği, siber güvenlik risklerini de artırmaktadır. Eski ve güncel olmayan sistemler, siber saldırılara karşı daha savunmasızdır ve hasta bilgilerinin çalınmasına veya tahrip edilmesine de yol açabilir.

Hekimsen Sendikası'nın Çözüm Önerisi: Tek ve Entegre Bir Bilgi Yönetim Sistemi

Hekimsen Sendikası olarak, sağlık sistemimizin dijital dönüşümünü gerçekleştirmek ve modern sağlık hizmetlerinin ihtiyaçlarını karşılamak için kullanıcı deneyimi üzerinde çalışılmış, yazılım noktasında günümüz teknolojilerini karşılayan, ihtiyaçlara kapsamlı çözümler sunan, gelecekteki ihtiyaçları kolaylıkla karşılayacak modüler tasarıma sahip, tüm sistemlerle hatasız ve tam entegre bir bilgi yönetim sisteminin tüm sağlık kurumlarında kullanılmasını talep ediyoruz.

Kullanıcı Deneyimini Ön Planda Tutan Modern Tasarım

Kullanıcı deneyiminin bilimsel olarak ileri düzeyde uygulanması kullanıcıların iş akışını optimize edecek, iş yükünü azaltacak, işlemleri hızlandıracak ve kolaylaştıracaktır.

Tam olarak hayal ettiğiniz şekilde; size yük olmak yerine işinizi kolaylaştıran bir dijital dönüşüm.

• Sezgisel Arayüz: Karmaşık menüler ve ikonlar yerine, basit ve anlaşılır bir arayüz kullanılmalıdır. Bu sayede, hekimler sisteme hızlı bir şekilde adapte olabilir ve ihtiyaç duydukları bilgilere kolayca ulaşabilirler.
• Mobil Uyumluluk: Sistem, tüm mobil cihazlar ile uyumlu olmalı ve kullanıcıların her yerden sisteme erişmesine imkan sağlamalıdır. Bu sayede hekimler hastalarını sürekli olarak takip edebilir, anlık bildirimler alabilir, tüm işlemlerini telefonları üzerinden gerçekleştirebilirler. Var olan sistemlerdeki mobil uygulamalar bu gereklilikleri sağlamaktan çok uzakta olduğu için, kullanışlı olabileceği ne yazık ki hayal dahi edilememektedir. Ancak doğru şekilde hazırlanmış bir mobil uygulama ile bilgi yönetim sistemleri kolaylıkla kullanılabilecektir.
• Erişilebilirlik: Sistem, engelli kullanıcılar da dahil olmak üzere net görmede zorluk yaşayan kullanıcılar gibi tüm kullanıcılar için erişilebilir olmalıdır. Dinamik değiştirilebilir boyutlandırma, farklı renk ve kontrast seçenekleri gibi özellikler tüm kullanıcıların sistemi en rahat ettikleri şekilde kullanmasını sağlayacaktır.
• Kişiselleştirme: Kullanıcılar, kendi tercihlerine göre arayüzü özelleştirebilmelidir. Bu sayede kullanıcılar, en sık kullandıkları fonksiyonlara hızlı bir şekilde ulaşabilir ve iş akışlarını optimize edebilirler.
• Akıllı Öneriler: İşlemler sırasında yapılan tercihlere, hastaların tanısına ya da diğer birçok duruma göre sistem otomatik olarak akıllı önerilerde bulunabilmelidir. Örneğin, X hastalığına sahip bireylerin büyük çoğunluğunda A ve B ilacı kullanılıyorsa, bu ilaçlar order ekranında öneri olarak sunulmalıdır. Bu öneriler kompleks algoritmalarla en verimli şekilde oluşturulmalı, düzenli olarak sağlık sisteminin akışına ve kullanıcıya göre alınan istatistiksel geri bildirimler ile sürekli güncellenmelidir.
• Yenilikleri ve Teknolojiyi Takip: Kullanım sırasında elde edilen tüm verileri analiz ederek gerekli güncelleştirmelerde bulunma, kullanıcının yapacağı işlemler sırasında yapay zeka ve makine öğrenmesi modellemeleri ile doğru ve hızlı kararlar alınmasına yardımcı olma, riskleri önceden öngörme ve gerekli uyarılarda bulunma, hasta verileri ile epidemiyolojik çalışmaları otomatize etme ve bu konuda öneri ya da uyarılarda bulunma, nesnelerin interneti ile hastadan veri toplayan tüm cihazlardan anlık veri alma ve analiz etme gibi güncel yeniliklerin ve gelişen teknolojinin; bilgi yönetim sistemleri içerisinde aktif ve verimli olarak kullanılması gerekmektedir.

Tüm Gerekli Donanımlara Sahip Güçlü Altyapı

Bilgi yönetim sisteminin ve diğer alt sistemlerin kesintisiz ve hatasız bir şekilde çalışabilmesi için güçlü bir altyapıya sahip olması hayati önem taşımaktadır. Bu altyapı, sağlık hizmetlerinin aksamasız sunulmasına katkıda bulunacaktır.

Ön planda olmayan noktalar ne yazık ki şirketler tarafından önemsenmiyor. Teknik konulardaki gizlenmiş eksiklikler eninde sonunda istenmeyen sonuçlara yol açıyor.

• Yüksek Performans: Sistem, yoğun iş yüklerini kaldırabilecek ve hızlı işlem süreleri sunabilecek kapasiteye sahip olmalıdır. Kapasite sunucuların gücünün yanında, ilgili yazılımların doğru ve optimize şekilde yazılması ile de gerçekleştirilmelidir.
• Veri Güvenliği: Hastaların kişisel sağlık bilgileri en üst düzeyde korunmalıdır. Sistem, siber saldırılara karşı dirençli olmalı ve yetkisiz erişimleri engelleyecek güvenlik mekanizmaları ile donatılmış olmalıdır. Güvenlik için blok zincir teknolojisi, gerekli noktalarda asimetrik ve asenkron şifreleme algoritmaları uygun ve sistemi yavaşlatmayacak şekilde kullanılmalıdır.
• Yedekleme ve Kurtarma: Sistem, veri kayıplarına karşı koruma sağlayacak düzenli yedekleme ve kurtarma planlarına sahip olmalıdır. Herhangi bir aksaklık veya veri kaybı durumunda sistem hızlı bir şekilde eski haline getirilebilmelidir. Yedeklemelerin yapılıyor olduğundan emin olunmalı, yedeklemeler sistem üzerinde aynı anda birden fazla diske yazma işlemi gibi özelliklerle anlık gerçekleştirilmelidir.
• Ölçeklenebilirlik: Sistem, gelecekteki ihtiyaçlara cevap verebilecek şekilde ölçeklenebilir bir yapıya sahip olmalıdır. Artan hasta sayısı, sürekli değişen işleyişler ve işlemler, ortaya çıkan yeni teknoloji ve algoritmalar gibi durumlarda sisteme yeni modüller eklenebilmeli ve sistemin kapasitesi kolayca genişletilebilmelidir.
• Modüler Yapı: Farklı kurumların, farklı yönetimlerin ve hatta farklı kullanıcıların kendilerine özgü ihtiyaçlarına ve iş süreçlerine göre özelleştirilebilir yapı sağlanmalıdır. Sistem uzun vadede geleceğe uyum sağlayarak kullanıldığı her an en yüksek verimliliği sunabilmelidir. Kurulumu ve bakımı kolay olmalı, yaşanılan hatalar ya da bakımlar sırasında zorunlu durumlar harici diğer işleri aksatmamalıdır.

Tüm Devlet Kurumlarında Kullanılabilecek Kapsamlı Çözüm

Tüm devlet kurumlarında kullanılabilecek bir bilgi yönetim sistemi ile kamu sağlık sisteminin tüm bileşenleri arasında veri paylaşımı ve iş birliği kolaylaşacak, hasta koordinasyonu ve sağlık hizmeti sunumu optimize edilecektir.

Tek, büyük, kapsamlı bir sistemin maliyeti düşük ve niteliği yüksek olacaktır. Kurumlar arası bilgi paylaşımı işkenceye dönüşmeyecek, hasta tıpkı aynı kurumdaymış gibi tek sistem üzerinden görüntülenebilecektir.

• Veri Paylaşımı: Farklı kurumlar arasında hasta bilgileri ve sağlık verileri güvenli bir şekilde paylaşılabilecek, bu sayede hastalara daha hızlı ve doğru teşhis konulabilecek ve tedavileri daha etkin bir şekilde planlanabilecektir.
• Hasta Koordinasyonu: Hastaların sağlık geçmişleri ve tedavileri tek bir platformda takip edilebilecek, bu sayede gereksiz tetkik ve tedavilerin önüne geçilebilecek ve hasta güvenliği artacaktır.
• Sağlık Hizmetleri Sunumu: Tüm sağlık hizmetleri dijital ortamda sunulabilecek, bu sayede hastalara daha hızlı ve kolay erişim imkanı sağlanacak ve sağlık hizmetlerinin kalitesi artacaktır.
• Maliyet Etkinliği: Sağlık hizmetlerinin sunumunda daha fazla verimlilik sağlanarak, kamu kaynaklarının daha etkin kullanımı mümkün olacaktır. Tek ve güçlü bir bilgi yönetim sistemi, tüm devlet kurumlarında kullanılacaktır. Böylece devlet kurumları özel şirketlere muhtaç edilmeyecek, toplu ve büyük bir şekilde hazırlanan tek bilgi yönetim sistemi ile maliyet etkinliği arttırılacaktır.

Bilgi Yönetim Sistemi İçin Yetkililere Çağrı Yapıyoruz

Türkiye'nin sağlık sisteminin modern standartlara uygun hale gelmesi ve tüm vatandaşlara daha kaliteli sağlık hizmeti sunulması için sağlıkta dijitalleşmenin hayati önem taşıdığına inanıyor ve Hekimsen Sendikası olarak yetkililere acil bir şekilde adım atmaları için çağrı yapıyoruz. Bu süreçte tüm paydaşlarla iş birliğine açık olduğumuzu ve modern bir dijital sağlık sisteminin hayata geçirilmesi için elimizden geleni yapacağımızı bildiriyoruz.

Tek ve entegre bir bilgi yönetim sisteminin hayata geçirilmesi ile sağlık sistemimizdeki verimlilik önemli ölçüde artacak, hasta ve hekim memnuniyeti yükselecek ve sağlık hizmetlerinin kalitesi uluslararası standartlara ulaşacaktır. Hekimsen Sendikası olarak, bu konudaki tüm girişimleri desteklemeye ve modern bir sağlık altyapısı için mücadele etmeye devam edeceğiz.