Malpraktis Yasasında Yeni Düzenlemelerin Gerekliliği ve Hekimsen'in Değerlendirmesi

Sağlık Bakanlığı'nın Yeni Rücu Düzenlemesi

Sağlık Bakanlığı Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün 12 Ağustos 2024 tarihli malpraktis davalarında rücu işlemleri ile ilgili yazısında aşağıdaki ibare yer almaktadır:

01 Mart 2024 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren  7496 sayılı Kanun ile Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu Madde 18’e ise aşağıdaki hüküm eklenmiştir:

Malpraktis Yasası ve Sorunları

Bu kanunla 3359 Sayılı Kanuna yeni bir düzenleme getirilmiştir. Sağlık Bakanlığı ödenen tazminat açısından "sağlık mensubunun yerine geçerek sigorta şirketinden tazminatı tahsil eder" şeklinde bir hüküm gelmiş oldu. Bu hükümde kısmen hekimlerin lehine  bir düzenleme mevcuttur. Bu konu ile ilgili uygulamada iki tür sorun çıkabilir;

1. Malpraktise neden olan uygulamanın sigortadaki klozlarda yer almaması
2. Bakanlığın ödediği miktarın sigorta poliçe limitini aşması

 Malpraktise Neden Olan Uygulamanın Sigortadaki Klozlarda Yer Almaması

Bu durumda Bakanlık hiçbir surette sigorta şirketinden para tahsil edemeyecektir; çünkü malpraktise konu olan olay sigorta teminatı kapsamında yer almamaktadır.

Malpraktiste Bakanlığın Ödediği Miktarın, Sigorta Poliçe Limitini Aşması Durumu

Haksız fiil dosyalarında hesaplamada kısaca şu formül kullanılmaktadır:

Mağdurun Yaşayacağı Aktif + Pasif Yıl (TRH 2010 yada PMF Yaşam Tablolarına göre) (Bu kalem ölüm değil de yaralama olduğu zaman kalıcı hasarın kişinin hayatına yani güç kaybına ne derece engel olduğuna ilişkin oran)* Kusur Oranı * Muhtemel Kazanç Miktarı

Yani bir çocuğun ölmesi ya da sakat kalması durumunda bakiye ömrü boyunca kazanacağı para, hekimin kusur oranına göre tazminatın yani Bakanlığın ödeyeceği miktarın konusu olmaktadır.

10 yaşındaki bir çocuk 63 yıl daha yaşayacak ve 73 yaşında ölecek olarak hesaplanır. (eğer hekim %100 kusurlu ise) . Örneğin 10 yaşında malpraktis nedeniyle ölen bir çocuğun, 55 yıl boyunca kazanacağı ücret + emelilikte geçireceği 8 yılda geçireceği ücret tazminat miktarını oluşturuyor.

Bu durum kaba taslak basit hesaplamalar ile:

55 * asgari ücret (17.002 TL)= 11.221.320 TL yapıyor ki, bu meblağ sadece maddi tazminat ve asgari ücrete göre emeklilik maaşı hesaplanmadan yapılan bir rakamdır. Bu meblağa manevi tazminat, faizler, yargılama giderleri vs. de eklenmesiyle ödenecek tazminat artacaktır.

Poliçe limitini aşan tazminat miktarları için, hekimleri koruyan bir düzenleme yoktur

Poliçe limitini aşan tazminat miktarları için, hekimleri koruyan bir düzenleme yoktur. Kesinleşmiş ceza mahkemesi  kararı varsa kalan miktarı hekim ödeyecektir. Ayrıca yukarıda izah ettiğimiz üzere malpraktise neden olan uygulamanın sigorta klozlarında olmaması ihtimalinde ise Bakanlık sigorta şirketinden hiçbir ödeme alamayacaktır. Bu nedenle bu düzenlemenin kapsamının genişletilmesi gerekmektedir.

Hekimsen'den Malpraktis Yasası İçin Öneriler

Yaşanılan duruma acilen önlem alınmalı; en azından, 3359 sayılı kanuna sadece şu şekilde bir hüküm eklenmesi gerekmektedir:

Sağlık Bakanlığı'nın, malpraktis ile ilgili yasayı tam olarak yorumlayabilen bir hukuk biriminin olmadığı veya Bakanlık söylemlerinde bilinçli olarak manipüle edici bilgiler verildiği aşikardır. Hekimlerimizin, devletin kurumlarında yoğun bir şekilde hasta muayene ve tedavisi yapmasının sebebi olan sağlık sisteminden kaynaklanan malpraktisin teminatı da, devlet olmalıdır.

Hekimler malpraktisin getirdiği yüksek tazminat riskleri ile karşı karşıya bırakıldığı takdirde:

1. Defansif hekimlik uygulamaları yaygınlaşacak, hekimler risk almayarak hastaların tedavisinden imtina edeceklerdir.
2. Hekimlerde istifalar, yurt dışına göçler daha da yaygınlaşacaktır.
3. Tüm olumsuz şartlara rağmen mesleğini hakkıyla icra etmeye çalışan hekimlere rücu edilebilecek yüksek tazminatlar sonucunda yuvaların yıkılması, suisid gibi hiç te istemediğimiz olumsuz durumlar yaşanabilecektir.

Bakanlığımızı konuyu ayrıntılarıyla tekrar ele alarak Türkiye’de iyi hekimlik uygulamasının önünü tıkayacak uygulamaları kaldırarak mesleğimizin cazibesini yeniden inşa etmeye çağırıyoruz.