Hekimsen 14 Şubat 2025'te Tüm Türkiye'de İş Bırakma Kararı Almıştır

Sağlık Bakanlığı'na bağlı  Ağız ve Diş Sağlığı Merkezleri, Ağız ve Diş Sağlığı Hastaneleri ve Devlet Hastanelerinde görev yapan diş hekimlerimiz, her geçen gün artan sorunlarının çözümü için yapıldığı zannedilen mobbing tarzı ve iş yoğunluğunu artırıcı uygulamalar nedeniyle ağız ve diş sağlığı hizmetlerini veremeyecek duruma gelmişlerdir. Kamuda görev yapan diş hekimlerimizin çalışma şartlarının düzeltilmemesi, kullandıkları cihazların modernizasyonunun yapılmaması, özlük ve mali haklarının daha da kötüye gitmesi nedeniyle, bu gidişata tepki koymak ve dikkat çekmek amacıyla, Hekimsen olarak Kamuda görev yapan diş hekimlerimizin talepleri doğrultusunda 14 Şubat 2025 tarihinde ADSM, ADSH ve Devlet Hastaneleri'nde 1 (bir) günlük İş Bırakma Eylem Kararı almış bulunmaktayız.

Kamuda Görev Yapan Diş Hekimlerimizin Talepleri

Diş Hekimlerinde Mhrs

ADSM, ADSH v02e Devlet Hastaneleri'ndeki diş hekimlerinin MHRS sayısını kurum idarecileri belirleyerek, İl Sağlık Müdürlüklerine bildirmektedir. Diş hekimlerinin MHRS sayısı; her ilde hatta aynı ilin merkez ve ilçelerinde farklı sayıda uygulanmaktadır. Bu sayı devam eden hastalarla birlikte günlük 30 hastayı dahi geçmektedir.

Dünya Diş Hekimleri Birliği ve Türk Diş Hekimleri Birliği'nin bilimsel çalışma ve araştırmaları neticesinde ortaya koymuş olduğu diş hekimi muayene,teşhis ve tedavi sürelerini belirlemiş olmasına, Sağlık Bakanlığı'nın kendi yayınlamış olduğu 2021/12 Sayılı Genelge'sinde hekim ve diş hekimlerinin kendi MHRS sayılarını belirleyerek idareye bildirmesi ve bu MHRS cetveline göre MHRS açılması belirtilmesine rağmen, kurum idarecileri kendi insiyatifi ile MHRS sayısını belirlemektedir.

Diş hekimlerinin hastalarına yapmış oldukları her diş tedavisi girişimsel işlemlerden oluşmaktadır. Hastanın  oral muayenesi, teşhis filmi, anestezi uygulanması, diş tedavisinin yapılması ve hiçbir komplikasyon oluşmadan diş tedavisinin bitirilmesi en az 45 dk sürmektedir.Ayrıca hastalardan kaynaklanan, hastanın kooperasyon durumu, fobi varlığı, dişin tedaviyi zorlaştıracak derecede olabilen çürük durumu, dişetinin durumu ve ağız hijyeninin durumuna göre işlem süreleri değişkenlik göstermektedir.

Mevcut durumda diş hekimlerine 15-20 dk'da bir tanımlanan MHRS süresi, MHRS dışı yazılan hastalar nedeniyle, daha da kısalmaktadır. Bu durum hem hastaların diş tedavilerinin yapılmasını engellemekte hem de diş hekimlerinin hasta veya hasta yakınlarının şiddetine uğramasına neden olmaktadır.Kamuda görev yapan diş hekimlerinin, hastalarına diş tedavisi uygulayacağı süreye göre, kendi MHRS cetvelini hazırlaması sağlanmalıdır.

Kamuda görev yapan diş hekimlerinin MHRS sayısını artırarak hastaların randevu bulmasını sağlamak, diş tedavisi olacak hasta sayısının azalmasına ve mükerrer başvurulara neden olacaktır.

Kamuya Diş Hekimi Ataması

Kamuda görev yapan 14 bin diş hekimi ile 86 milyon nüfusa, Ağız ve Diş Sağlığı Hizmeti verilmeye çalışılmaktadır.Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetleri'nin sürdürülebilir olması için, mevcut diş hekimlerinin daha fazla hasta bakması nicelikten öte gidemeyecetir. Kamuda nitelikli ağız ve diş sağlığı hizmetlerinin sağlanması için, 2000 nüfusa uygun her il ve ilçede PDC belirlenerek kamuya diş hekimi ataması yapılmalıdır.

ADSM Ve ADSH' lar Açılmalı

Sağlık Bakanlığı'na bağlı mevcut hizmet binalarına az sayıda diş hekimi ataması yapılarak, il merkezlerindeki veya büyük ilçelerdeki ağız ve diş sağlığı hizmetlerini Vardiya veya Mesai Kaydırma şeklindeki uygulamalar ile çözmek mümkün değildir. Her il ve ilçeye, nüfusa dayalı açılacak olan Ağız ve Diş Sağlığı Merkezleri veya  Ağız ve Diş Sağlığı Hastaneleri ile ağız ve diş sağlığı hizmetleri sunulmalıdır. Periferde açılacak modern  ADSM'ler, merkezdeki hasta yoğunluğunu azaltacaktır.

Dört Elle Çalışma Sistemi

Diş hekimleri hastalarına uyguladıkları diş tedavileri girişimsel işlemlerden oluşmaktadır.

Diş hekimlerinin, hastalarına uyguladıkları diş tedavileri sırasında 

• Kendilerine yardımcı olacak
• Hastalar arasında ünit dezenfeksiyonu sağlayarak çapraz enfeksiyonu önlemek amacıyla ağız ve diş sağlığı konusunda eğitim almış Ağız ve Diş Sağlığı Teknikeri ataması yapılmalıdır.
• Kamuya atanacak olan ağız ve diş sağlığı teknikerlerinin klinikte bire bir sayıda çalışması sağlanmalı ve idari görevde çalışması engellenmelidir.

Mevcut durumda birçok devlet hastanesinde diş hekimlerine yardımcı personel olmamakla beraber, bilgi işlem personeli de bulunmamakta ve diş hekimleri hem hasta kabulü hem de diş ünitesinin dezenfeksiyonunu da kendisi yapmaktadırlar.

Birçok ADSM ve ADSH'larda iki diş hekimine bir bilgi işlem personeli verilmektedir. Diş hekimi meslek tanımına uymayan bu durum ağız ve diş sağlığı teknikeri ataması ile düzelecek ve hastalara uygulanan diş tedavilerinin daha hızlı ve kaliteli olmasını sağlayacaktır.

Modern Cihazlarla Hizmet

Birçok Devlet Hastanesi'nde oldukça eski ve devamlı arızalanan diş ünitleri ile hizmet verilmeye çalışılmaktadır. Diş ünitlerinin tam teşekküllü kullanılamaması diş hekimlerini ve diş tedavisi olacak hastaları mağdur etmektedir.Devlet hastanelerinde diş tedavilerinde kullanılan malzemelerin eksikliği ve görüntüleme cihazlarının arızalı olması veya hiç bulunmaması, diş hekimlerinin özellikli diş tedavilerini yapamamalarına neden olmaktadır.

Sağlık Bakanlığı tarafından düzensiz olarak yayınlanan SUT fiyatlarındaki güncellemeler, ülke ekonomisine uygun olarak düzenli aralıklarla artırılmalıdır. SUT fiyatlarının artırılması kurum gelirlerini artıracağından, kurumlardaki ağız ve diş sağlığı hizmetlerinin modern cihazlar ile verilmesini sağlayacaktır.

Taban Ödemesi

Danıştay'a daha önce taban katsayısı için açılan davada, danıştay taban katsayısının diş hekimi aleyhine adaletsiz olduğunu belirtmesine rağmen, Sağlık Bakanlığı'nın, Danıştay Kararı'na uymaması hukuki olarak uygun değildir.Kamuda görev yapan diş hekimlerinin taban ödemeleri yeniden revize edilmelidir.

Sistem Entegrasyonu

Kamuda diş hekimlerinin hastalarına uyguladıkları diş tedavilerinin belli bir süre aynı diş hekiminin sorumluluğundadır. Diş hekimi hastaya geçmişte uygulanan diş tedavilerini göremediği için mükerrer diş tedavisi yaptığında hem emeğinin karşılığını alamamakta hem de kurum gelir kaybına uğramaktadır.Ayrıca sistem entegrasyonu olmadığından dolayı, hastaların aynı gün içerisinde aynı ilde farklı ADSM veya ADSH'ta aynı RVG veya Panoramik görüntüleme yapılmasına neden olmaktadır.

Süreli görüntülemeler (Panoramik film 6 ay gibi) ilk çekilen kurum hariç diğerlerinde SGK ödemediği için kurum zararına neden olmaktadır.Diş hekiminin, hastalarına daha önce uygulanan diş tedavileri ve görüntüleme hakkında bilgisi olması, yapacağı tedavilere yön verecektir. Tüm kurumların diş tedavisi verileri birbirine entegre olmalıdır.

Girişimsel işlem Puanı

Diş hekimi ve uzman diş hekimlerinin girişimsel işlemlerinin belli bir standart süresi olmamaktadır. Hastalarına uyguladıkları dental işlemler bazen uzun sürebilmektedir (Diş çekimi sırasında kırılan kök çıkarılması veya kanal tedavisi sırasında kanalda alet kırılması gibi.)Diş hekimleri ve uzman diş hekimlerinin yapmış oldukları muayene ve diş tedavisi işlemlerinin emeklerinin karşılığı olacak şekilde yeniden revize edilmesi gerekmektedir.

Teşvik Ek Ödeme Katsayısı 

Tüm diş hekimi ve uzman diş hekimlerinin  ek ödeme katsayıları, reel değerler göz önüne alınarak adil bir şekilde yeniden düzenlenmelidir.

Teşvik Ödemesi 

A- ilçe Devlet Hastanesi

Diş hekimlerinin, girişimsel işlem sürelerine ve hastaneye kazanç oranına göre işlem puanları orantısız şekilde düşüktür. Ayrıca HAKUK katsayısı, poliklinik yapan diğer uzman tıp hekimlerinin yarısı kadardır. Aylık gelir bazında değerlendirmek gerekirse, diş hekimlerinin aylık yaptığı puan düşük iken geliri fazladır. Hekim ve uzman hekimlerin aylık yapmış olduğu puan fazla iken gelirleri azdır.  Ancak diş hekimleri hekimlerin yüksek puan yapması nedeniyle ortalamayı yakalayacak puan yapamamakta ve hak ettiği teşviği alamamaktadırlar. Bu durum ADSM veya ADSH'ta aynı puanı yapan hekimin 1/3'ü kadar teşvik almalarına neden olmaktadır.

Bu ve benzeri puanlama dezavantajı ve haksız hakuk çarpanıyla çarpılmasından dolayı Diş hekimlerinin devlet hastanesinde diğer hekimlerin puanına ulaşıp ek ödeme alma imkanı yoktur. Devlet hastanelerindeki diş hekimleri farklı hastanelerde hastanenin gelirine göre ek ödemeden 6 ila 20 bin tl arasında ek ödeme almaktadır. Bu sorunun çözümü için; işlem puanları en az 2 katına çıkarılmalıdır ve de devlet hastanelerindeki diş hekimlerinin hakuk katsayısı 2.6 olmalıdır. 

B- ADSM ve ADSH

ADSM ve ADSH'larda, 2024 yılının ikinci 6 aylık döneminde teşvik dağıtım oranı %36'dan %24'e düşürülmüştür, Halbuki devlet hastanelerinde bu oran %36-37 bandındadır.Teşvik dağıtım oranının %24 seviyesine düşürülmesi,  ADSM ve ADSH'larda, diş hekiminin, teşvik tavan ek ödeme alması için 50-60 bin puan yapması gerekmektedir. Bu puanı bir diş hekiminin yapması imkânsızdır. 

Teşvik ek ödemeyi tavandan almaya çalışan diş hekimlerinin, hastalarına uyguladığı diş tedavi işlemlerini çok kısa sürede bitirmesine sebep olmakta ve bu durum hastaya yapılan tedavi beklentiyi karşılamamaktadır. Mevcut puanlama sisteminde TDB işlem süreleri baz alındığında, bir diş hekiminin  maksimum yapabileceği puan 20-25 bin civarıdır. Bu sebepten dolayı diş hekimleri girişimsel işlem puanları mutlaka en az 2 katına çıkarılmalı ve ek ödeme matrahı %36-37 üzerinden dağıtım oranında olmalıdır. 

Uzman diş hekimi işlemleri özellikli işlem olduğu halde standart puanlamaya tabi tutulmaktadır. Yeşil alana atılmış uzman gerektiren işlemler, özellik gerektiren ve diş hekimi tarafından yapılamayan işlemler olduğu için mutlaka farklı puanlamaya tabi tutulmalı, standart diş hekimi girişimsel işlem puanının en az 2 katı olmalıdır.

C- I. Basamakta 

Birinci basamakta görev yapan diş hekimleri, Ağız ve Diş Sağlığı hijyeninin sağlanması ve taraması başta olmak üzere Koruyucu ve Önleyici Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetleri'ni konusunda etkili olurken, birinci basamaktan teşvik aldıkları için çok cüz'i teşvik almaktadırlar. Birinci basamakta çalışan diş hekimleri, ADSM, ADSH veya Devlet Hastanesi'ne entegre edilerek ortalamadan teşvik alması sağlanmalıdır.

Vardiya Sistemi

Sağlık Bakanlığı'na bağlı bir çok ADSM ve ADSH'ta 16.00-24.00 saatleri arasında vardiya sistemine geçilmeye başlanmıştır. Vardiya Sistemi,Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği'nin 38. maddesine göre icra edilmektedir.

İlgili maddede;

"Yataklı tedavi kurumlarında tüm personelin mesai başlama ve bitiş saatleri, hizmetin ve mahallin özelliği ve kurum personel kadrosu göz önüne alınarak ilgili kanunlara göre valilikçe belirlenir. Hastane baştabipleri, sağlık  hizmetlerinin sürekliliği ve kesintiye uğramaması amacıyla personel sayısını da dikkate alarak vardiya ve nöbet gibi hizmetlerde farklı çalışma saatleri belirleyebilir." 

denilmektedir.

Ancak, 17 ekim 2007 tarih 9379 sayılı hasta hakları ve poliklinik düzenlemesi yönergesinin 5. Maddesi'nde

"her hekim için 1 poliklinik açılmalıdır" , hükmü vardır ve vardiya sistemi bu maddeye aykırılık teşkil etmektedir.

Bu maddeye göre, her diş hekimi için bir poliklinik ve bir ünit temin edilmesi gerekmektedir. 

Mesai kaydırma yönetmeliği, acil servislerde yeşil alanı rahatlatmak için poliklinik açılmasını öngörmektedir. Yataklı Tedavi Kurumları Yönetmeliği'nde ise, vardiya uygulaması kısmında poliklinik yapan uzman hekime, hasta kapasitesi %30'un üzerinde artış olduğu durumda vardiya yapılabilir denilmektedir. 

Sağlık Bakanlığı'na bağlı ADSM ve ADSH'ların kendine ait bir yönetmeliği olmamakla beraber, Yataklı Tedavi Kurumları Yönetmeliği'nde vardiya ile ilgili bölümlerde, diş hekimleri ile ilgili bir madde bulunmamaktadır ve vardiyalı çalışma diş hekimleri için uyarlanmıştır. Hatta idareler vardiyalı çalışma konusunu çok daha ileri taşıyarak, hafta sonu vardiyalı çalışma kanunen tüm memurlara yasak olduğu halde hafta sonu da diş hekimlerini çalıştırmaya başlamışlardır. Van-Erciş ADSM buna örnektir.

Bakanlığımıza bağlı İl Sağlık Müdürlükleri'nin ildeki Personel Dağılım Cetveli (PDC)'ne tam olarak hakim olamamaları nedeniyle birçok ADSM ve ADSH'taki ünit sayısından fazla diş hekimi ataması yapılması, fazla olan diş hekimlerine ünit yetersizliği nedeniyle Vardiya Sistemi ile çalışılmaları gerektiği belirtilerek gönüllülük dilekçesi ile mesai kaydırma veya vardiya sistemi ile çalışmaları sağlanmaktadır.

Vardiya sistemi ile çalışmada diş hekiminin üzerine zimmetli ünit, alet, dental malzemeler, akşam saatinde başka bir diş hekimi tarafından kullanılmaktadır. Bu durum üzerine zimmet olan diş hekimi üzerinde haksız bir sorumluluğa sebep olmaktadır. Vardiyadaki diş hekiminin ünit ve diş tedavisinde kullanılan cihazların bozulması, zimmetli olan diş hekiminin ve de hastalarının mağdur olmasına neden olacaktır.

Diş hekimlerinin yapmış oldukları diş tedavilerinde gün ışığından faydalanma prensibi (ön diş ışınlı dolguda renk seçimi, kron-köprü protezlerinde renk seçimi gibi) bulunmaktadır. Çünkü diş hekimliği aynı zamanda estetik hekimliğidir ve yapay ışık, renk tonu belirlemesine engel olmaktadır.ADSM ve ADSH'larda genellikle bir hemşire bulunmakta ve vardiya sisteminde çalışmada, diş hekimlerinin  girişimsel işlemleri sırasında olaşabilecek mavi kod gerektiren durumlarda, hastaya müdahale edilme olanağı bulunmamaktadır. Bu durum diş hekimlerinin malpraktis davalarıyla karşı karşıya kalmalarına neden olabilecektir.Vardiya sisteminde çalışmanın kişilerde sistemik hastalıklara sebebiyete  verdiği bilimsel olarak kanıtlanmıştır. 

Vardiyalı poliklinik çalışma saatlerinde kurumlarda nöbetçi amir, nöbetçi vezne memuru, nöbetçi bilgi işlem memuru, nöbetçi radyoloji teknikeri, nöbetçi temizlik personeli, nöbetçi ağız diş teknikeri, nöbetçi protez teknikeri, protez firmasına ait teknisyen de aynı anda bulunmalıdır. Gündüz mesaide dahi personel sıkıntısı çekildiği halde, (özellikle yardımcı personel ve radyoloji teknikeri) vardiya sisteminde belirtilen personelin birçoğu mevcut olmayacaktır.Tansiyon, şeker hastası gibi kronik rahatsızlığı olan hastaların diş tedavileri genellikle sabah saatlerinde yapılması gerekmektedir. Akşam saatlerinde yani vardiya sisteminde diş  tedavileri yapılması uygun olmayacaktır.    

Vardiya sistemi, vatandaşın gündüz MHRS'ye gelemediği durumlarda devreye girecek bir uygulamadır. Ancak randevu sistemiyle işleyeceği için, bir süre sonra vatandaşlar 10-15 gün sonrasına ancak randevu bulacaktır.Bu durum sistemin işleyişini başarısız hale getirecektir. Ayrıca vardiya sistemi daha önceki yıllarda denenmiş ve başarısız olmuştur.Diş hekimlerinin, biyolojik çalışma saatine uygun olmamakla beraber, aile bütünlüğünü bozacak bir uygulamadır. 

Vardiya sisteminde, gündüz mesai sistemi ile aynı katsayı uygulanacağı ve ek bir ödeme yapılamayacağı için teşvik gelirlerinde kayıp oluşacaktır.Birçok devlet hastanesinin mesai dışı uygulaması olarak duyurduğu sistem uzman hekimlere, mesai dışı ek teşvik gelir ve gönüllülük esasına göre uygulanmakta iken, diş hekimlerine mesai kaydırma veya vardiya olarak uygulanmaktadır.

Kamuda görev yapan diş hekimlerinin yıllar içerisinde kaybettikleri çalışma koşulları,mali ve özlük hakları için 14 Şubat'ta iş bırakıyoruz.

YALNIZ DEĞİLSİNİZ...ARTIK HEKİMSEN VAR....