Sürekli Görev Yolluğu: Harcırah Nedir? Görev Yolluğu Nasıl Hesaplanır?

Güncelleme: 7 Ocak 2025 tarihinde, 2025 yılı verileri ile güncellenmiştir.

Sürekli görev yolluğu, memur ve hizmetlilerin asıl görev mahallerinden başka bir yerde görevlendirilmeleri halinde, kendilerine ve aile fertlerine ait ev eşyalarının taşıtılmasına ilişkin giderlere karşılık olarak verilen ödemedir. Sürekli görev yolluğu Harcırah Kanunu ile belirlenmiş olan bir haktır. Bu yazıda görev yolluğu ve harcırah hakkında detaylı bilgilere ulaşabilir, görev yolluğu ne kadar ve harcırah ne kadar sorularına yanıt bulabilir, görev yolluğu hesaplama ve harcırah hesaplama hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.

Sürekli Görev Yolluğu

Sürekli görev yolluğu, memur ve hizmetlilerin görev mahallini değiştirmeleri halinde kendilerine ve aile fertlerine verilen bir hak ve menfaattir. Verilen bu hak, belirli uygulamalar ile gündelik, yol gideri, aile gideri, yer değiştirme gideri gibi unsurlar göz önünde bulundurularak verilmektedir.

Harcırah Nedir?

1954 tarihinde çıkarılan 6245 sayılı Harcırah Kanunu yol masrafı, gündelik, aile masrafı ve yer değiştirme ifade etmektedir. Harcırah asıl görevli bulundukları yerden başka yerlere geçici veya sürekli görevle naklen atanan memur ve hizmetlilere görevlendirildikleri yerlerde veya yeni görev yerlerine taşınmalarından dolayı yapacakları ek masraflara karşılık olarak yapılan ödemelerdir. 

Harcırah Uygulamaları Nelerdir?

• Sürekli Görev Yolluğu
• Geçici Görev Yolluğu
• Emekliye Ayrılanların Yolluğu

Harcırah Kimlere Verilir?

Harcırah, 657 DMK hükümlerine göre aylık alan kimselere verilmektedir. Ayrıca memur ve hizmetlinin harcırah verilmesini gerektiren olay sırasında evlilik bağı ile bağlı olduğu eşi, bakmakla yükümlü olduğu anne, baba, dede, torun, erkek ve kız kardeşleri için verilmektedir.

Harcırah evlatlık, üvey evlat, kayınvalide, kayınbaba gibi akrabalar için ödenmemektedir.

Harcırah Unsurları Nelerdir?

Harcırahın hesaplanmasında dikkate alınan bazı unsurlar mevcuttur. Bu unsurlar, 6245 sayılı Harcırah Kanunu'na göre belirlenmiştir. Harcırah unsurları, memur ve hizmetlinin görev mahalli, aile fertlerinin sayısı ve taşıta göre değişebilmektedir.

• Gündelik
• Yol gideri
• Aile gideri
• Yer değiştirme gideri

Gündelik

Gündelik, memur ve hizmetliye, görev mahalline gidiş ve dönüş için verilen günlük harçtır. Gündelik, memurun aylık ve kademe derecesine göre belirlenmektedir. Gündelik, memurun aylık ve kademe derecesine göre belirlenmektedir.

Bu kanun gereğince yurtiçinde verilecek gündeliklerin miktarı yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu H Cetvelinde, yurtdışı gündeliklerinin miktarı ise gidilecek ülkeye, memur ve hizmetlilerin aylık veya ücret tutarları ile görevin mahiyetine göre, mali yıl itibariyle ve Hazine ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu Kararınca tayin olunur.Resmi bir görevle memuriyet mahalli içinde bir yere gönderilenlere gündelik verilmez.

Gündelik Kimlere Verilir?

Geçici bir görevle memuriyet mahalli dışındaki bir yere gönderilenlerden, buralarda ve yolda öğle (Saat 13.00) ve akşam (Saat 19.00) yemeği zamanlarından birini geçirenlere 1/3, ikisini geçirenlere 2/3 oranında ve geceyi de geçirenlere tam gündelik verilir.

Gündelik Ne Kadar?

Ek gösterge ve dereceye göre değişiklik göstermekle birlikte, 10 Şubat 1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri uyarınca verilecek gündelik ve tazminat tutarları 600,00 TL ile 680,00 TL arasında bulunmaktadır.

Yol Giderleri

Yol giderleri, memur ve hizmetlinin, görev mahalline ulaşması için ortaya çıkan ulaşım giderleridir. Kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat olan yol ve taşıt araçları üzerinden verilir. Gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat olan yolda hem muayyen, hem gayrimuayyen tarifeli taşıt işletilmekte ise harcırah hesabında muayyen tarifeli taşıt esas alınır. Yol gideri ödemesinde aile fertleri 4 kişi ile sınırlı olmayıp, kişilerin tamamı için ödenir.

Mutat Taşıt / Mutat Yol: Güvenli, kolay ve aktarmasız olarak gidilip gelinebilen, kullanılması adet halini almış, o yerdeki vatandaşların çoğu tarafından tercih edilen yol ve taşıt aracıdır.

Aile Gideri

Aile gideri, memurun sürekli bir görevle başka yere atanmaları halinde aile fertlerinden her biri için bu kanun hükümlerine göre verilecek harcırahı ifade etmektedir.

Yer Değiştirme Gideri

Yer değiştirme gideri, memurun sürekli bir görevle başka yere atanmaları halinde kendisine veya aile fertlerine ait eşyaların taşıtılmasına ilişkin giderler için verilir. Yer değiştirme gideri iki unsurdan oluşmaktadır.

Sabit Unsur: Memur veya hizmetliye sadece atanmış olması sebebiyle, hak edilen gündeliğin kendisi için 20 katı, her bir aile ferdi için 10 katı olarak verilir. Sabit unsur toplamı aile fertleri için (kendisi hariç) 40 kat ile sınırlıdır. 

Değişken Unsur: Memur veya hizmetliye asıl görevli olduğu yer ile atandığı yer arasındaki mesafeye bağlı olarak her bir kilometre veya deniz mili için gündeliğin %5'i oranında yapılan ödemedir. Bu maddeye göre eski görev mahallinden yeni görev mahalline atanan harcıraha müstehak memurun eşine hesaplanacak miktarın yarısı olan gündeliğin %2,5 oranında ödenir.

Memuriyet Mahalli

Memuriyet mahalli, memur ve hizmetlinin görevlerini ifa ettikleri yerdir. Bulunulan bölgeye göre iki şekilde değerlendirilmektedir:

• İl ve İlçelerde Memuriyet Mahalli: Memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgahının bulunduğu şehir ve kasabaların belediye sınırları içinde bulunan mahaller ile bu mahallerin dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu şehir ve kasabaların devamı niteliğinde bulunup belediye hizmetlerinin götürüldüğü yerleri ifade eder.
• Büyükşehirlerde Memuriyet Mahalli: Büyükşehir belediyelerinin olduğu illerde ise il mülki sınırları içinde kalmak kaydıyla memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgahının bulunduğu ilçe belediye sınırları içinde kalan ve yerleşim özellikleri bakımından bütünlük arz eden yerler ile belediye sınırları dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu yerlerin devamı niteliğindeki mahaller ve kurumlarınca sağlanan taşıt araçları ile gidilip gelinebilen yerleri ifade eder.

Yurtiçi Sürekli Görev Yolluğu (Harcırah) Hesaplama Nasıl Yapılır?

Yurtiçi sürekli görev yolluğu (harcırah) hesaplaması, harcırah unsurlarının hesaplanması ve toplanması ile yapılmaktadır.

Sürekli Görev Yolluğu (Harcırah) hesaplaması, Hekimsen Sürekli Görev Yolluğu Hesaplama Modülü ile kolayca hesaplayabilirsiniz:

Sürekli Görev Yolluğu Hesaplama

Örnek 1: Sürekli Görev Yolluğu (Harcırah) Hesaplaması

Örnek olarak, Bursa’dan Rize’ye normal nakil giden 2 çocuklu ve memur olmayan eşi olan 1/4 Uzman Hekim sürekli görev yolluğu hesaplayalım.

Not: Örneklerdeki veriler ve katsayılar güncel olmayabilir, hesaplamanın gösterimi ve anlaşılması içindir. Güncel veriler ile hesaplama yapmak için Hekimsen Sürekli Görev Yolluğu Hesaplama modülünü kullanabilirsiniz.

1: Yol Ücreti Hesaplama

İlgili örnekte gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat olan yol ve taşıt, otobüs olarak değerlendirilmiştir. Otobüs ücreti, ₺300,00 olarak belirlenmiştir. Belirlenen bu ücret, ulaşım koşullarına göre belirlenmektedir.

2: Sabit Unsur Hesaplama

İlgili örnekte sabit unsur memurun kendisi için 20 katsayısı, eşi için 10 katsayısı, çocukların her biri için 10 katsayısı ile gündelik üzerinden hesaplanmıştır. Sabit unsur toplamı 40'ı geçmediği için, buradaki örnekte 30 üzerinden tüm bireylerin ödemesi yapılmaktadır. Örnekte iki çocuk daha var olsaydı, sabit unsur 50 olamadığı için, bir çocuk için ödeme yapılmayacak ve 40 üzerinden hesaplanacaktı.

3: Değişken Unsur Hesaplama

İlgili örnekte değişken unsur memurun kendisi için değişken unsur oranı olan %5 oranı, Bursa - Rize arası mesafe olan 1151 Km değeri ve gündelik üzerinden hesaplanmıştır. 

4: Genel Toplam Hesaplama

İlgili örnekte genel toplam; gündelikler, yol ücretleri, sabit unsurlar ve değişken unsurun toplamı ile elde edilecektir.

Harcırah, damga vergisine tabidir ancak gelir vergisine tabi değildir. Bu durumda damga vergisi genel toplamdan çıkarıldığında:

Damga Vergisi: Genel Toplam (₺24.848,60) X Damga Vergisi Katsayısı (0,00759) = ₺188,60

Net Harcırah: Genel Toplam (₺24.848,60) - Damga Vergisi (₺188,60) = ₺24.660,00

Örnek 2: Sürekli Görev Yolluğu Hesaplaması (Memur Eş)

İkinci bir örnek olarak, yine bir uzman hekimin eşinin de memur olduğu ve çocuğu olmadığı durumu hesaplayalım. Bu kez, memur kendi kurumundan, eşi ise yine kendi kurumundan görev yolluğu alacağı için, değişken unsur %2,5 oranı üzerinden hesaplanacaktır.

1: Yol Ücreti Hesaplama

İlgili örnekte, birinci örnekteki şartlar değişmemiştir, yine ₺300,00 ödeme yapılacaktır. Eşine ise ayrı olarak kendi kurumundan yol ücreti ödemesi yapılır. Sonuç olarak, ilgili örnekteki memur için yol ücreti toplamı ₺300,00 olacaktır.

2: Sabit Unsur Hesaplama

İlgili örnekte sabit unsur memurun kendisi için 20 katsayısı ile hesaplanacaktır. Eşine ise ayrı olark kendi kurumundan sabit unsur ödemesi yapılacaktır. Sonuç olarak, ilgili örnekteki memur için sabit unsur ücreti yine birinci örnekteki gibi ₺4.240,00 olacaktır.

3: Değişken Unsur Hesaplama

İlgili örnekte değişken unsur, birinci örnekten farklı olarak %2,5 oranı ile hesaplanacaktır. Eşine ise ayrı olark kendi kurumundan değişken unsur ödemesi yapılacaktır. Sonuç olarak hesaplama aşağıdaki gibi olacaktır:

4: Genel Toplam Hesaplama

İlgili örnekte genel toplam; gündelikler, yol ücretleri, sabit unsurlar ve değişken unsurun toplamı ile elde edilecektir.

Damga vergisi genel toplamdan çıkarıldığında:

Damga Vergisi: Genel Toplam (₺10.852,30) X Damga Vergisi Katsayısı (0,00759) = ₺79,86

Net Harcırah: Genel Toplam (₺10.852,30) - Damga Vergisi (₺79,86) = ₺10.772,44

Sürekli Görev Yolluğu Esaslar

• Memurun kendisi ve aile fertleri için gidilecek mesafeye göre, sadece gidiş için 1 veya 2 gün gündelik ile yol gideri verilir. Bu giderler için aile fertlerinde sınırlama yoktur, gündelik ve yol gideri tüm aile fertleri için ödenir.
• Sabit Yer Değiştirme Masrafı (Yer Değiştirme Gideri), memurun harcıraha müstehak aile fertlerinin her biri için yurtiçi gündeliğinin 10 katı kadar ödenir. Bu miktar toplam aile fertleri için (kendisi hariç) yurtiçi gündeliğinin 40 katını aşamaz, bu miktarı aşan aile fertleri için yer değiştirme masrafı ödenmez.
• Evini ve aile fertlerini taşımayan memura yolluk ödenmez.
• Sözleşmeli personel ve 696 KHK işçiye sürekli görev yolluğu ödenir.
• Devlet memurunun naklen atanması halinde emekli aylığı alan eş için 6245 sayılı Harcırah Kanunun hükümleri çerçevesinde harcırah alınması mümkündür.
• Becayiş yapan memur ve işçilere sürekli görev yolluğu harcırahı ödenir.
• Harcırahta yalan beyan durumunda karşılaşılacak cezalar Fiil Türk Ceza Kanununun 204 üncü maddesinde belirtilen "Resmi Belgede Sahtecilik" suçunu oluşturduğundan, ilgili hakkında Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun gereğince ön inceleme başlatılır ve inceleme sonucuna göre Cumhuriyet Savcılıklarına hukuki amme davası için gerekli müracaat yapılır.

Çalışan Eşe (Memur olarak) Sürekli Görev Yolluğu Nasıl Uygulanır ?

• Eşlerden sadece birisinin memuriyet mahallinin değişmesi, durumunda değişken unsur %5 olarak uygulanır.
• Eşlerin, farklı memuriyet mahallerinden aynı memuriyet mahalline atanmaları durumunda değişken unsur %5 olarak uygulanır.
• Eşlerin aynı memuriyet mahallinden farklı memuriyet mahallerine atanmaları durumunda değişken unsur %5 olarak uygulanır.
• Eşlerin farklı memuriyet mahallinden, farklı farklı memuriyet mahallerine atanmaları durumların da değişken unsur %5 olarak uygulanır. Herhangi bir kesintiye uğramaz. Aile fertlerine ödenecek unsurlar eşlerden yalnızca birine verilir.
• Sadece eşlerin ikisinin de aynı memuriyet mahallinden aynı memuriyet mahalline atanmaları halinde değişken unsur %2,5 olarak uygulanır.

Kurumlararası nakil işlemlerinde sürekli görev yolluğunu hangi kurum öder?

6245 SK. 57. maddesi hükmü gereğince harcırah, gideceği ve hizmet vereceği kurumun bütçesinden ödenir. Önceki kurumunda ifa ettiği kamu hizmetini, bundan sonra yeni kurumunda sürdüreceği, dolayısıyla hizmetinden artık atandığı kurumun yararlanacağı, harcırah kapsamında yer alan harcamalarının yeni kurumda göreve başlayabilmesi için yapıldığı hususu da dikkate alındığında; harcırahın atandığı yeni kurum tarafından ödenmesi gerekmektedir. Fakat bu konuda farklı farklı görüş yazıları olduğundan, uygulama farklılıkları çıkmaktadır.

Sonuç

Harcırah unsurları özetle, aşağıdaki yol haritasına göre ödenmektedir.

Sürekli görev yolluğu, memur ve hizmetlilerin asıl görev mahallerinden başka bir yerde sürekli olarak görevlendirilmeleri halinde, kendilerine ve aile fertlerine, görev yerinin ve ikametin değiştirilmesine ilişkin giderlere karşılık olarak verilen ödemedir. Sürekli görev yolluğu; memuriyet mahalli, aile fertlerinin sayısı, taşıt aracı gibi değişkenlere göre hesaplanmaktadır.