Sağlıkta Kanun Teklifi: Sağlıkta Düzenlemeler Getirecek Teklif ve Hekimsen'in Görüşü

5 Şubat 2024 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunulan sağlıkta düzenlemeler getirecek kanun teklifi, sağlık sisteminde önemli değişikliklere imza atmaya hazırlanıyor. Teklifin içeriğinde ebelerin normal doğum yaptırma yetkisi, hekimlere disiplin cezası halinde ek ödeme ve sözleşme feshi gibi konularda düzenlemeler de yer alıyor. Sözleşmeli hekimlerin görevlendirilmesi, birlikte kullanım hastaneleri ve aile hekimleri ile ilgili düzenlemeler de kanun teklifinin diğer önemli maddeleri arasında. Sağlık Bakanlığı'nın yetkilerini genişleten kanun teklifinin bu şekilde kabul edilmesi halinde, Hekimsen Sendikası yasal eylem hakkını kullanmaktan çekinmeyecektir.

TBMM Sağlıkla İlgili Kanun Teklifi

5 Şubat 2024 tarihinde TBMM Başkanlığı’na sunulan "Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi"nin hekimlerin aleyhine olan kısımlarının ve en önemlisi Anayasa Mahkemesi ve diğer kanunlarca elde edilen kazanımların kaybedilmesine neden olacak madde teklifleri hakkında açıklama yapma zarureti doğmuştur.

Sağlıkla İlgili Kanun Teklifi Neler İçeriyor?

Kanun teklifinde yer alan hükümlere ilişkin açıklamalar aşağıdaki gibidir:

1. Ebelere normal doğum yaptırma yetkisi: 3. Madde ile , Ebelere normal doğum yaptırma yetkisi getirilmesi teklif edilmiştir. “Normal doğum eylemini gerçekleştirir. Normal doğum sırasında gereken küçük tıbbi müdahaleleri yapar.”
2. Disiplin cezalarında ek ödemelerin kesilmesi: 15. Maddede yan dal hekimlerinin tavanında ve sağlık kurumlarından istenecek bilimsel görüş, proje ve araştırma benzeri hizmetler kapsamında personele verilen ödemelerde iyileştirme yapılmıştır. Fakat  bilindiği üzere Anayasa Mahkemesinin 13/9/2023 tarihli ve E.2022/102, K.2023/154 sayılı kararı ile, disiplin cezası alanlar hekimlerin ek ödemelerinin kesilmesini gerektiren hükümler iptal edilmiştir. Bu iptal hükmünün yürürlüğü Anayasa Mahkemesince ertelenmiştir. Ertelenen süre dolduğunda disiplin cezası alanlardan artık ek ödemeler kesilemeyecektir. Fakat Bu madde ile iptal edilen hükümler daha ayrıntılı ve kapsamı genişletilerek kanun maddesine eklenmek istenmektedir. Teklifin yasalaşması halinde disiplin cezası alanlardan ek ödemelerin kesilmesi işlemi devam edecek ve Anayasa Mahkemesinin iptal kararı fiilen hükümsüz kalacaktır. Bu suretle de hekimlerin kazanımına olan iptal kararı uygulanmayacaktır. (Anayasa Mahkemesinin 13/9/2023 tarihli ve E.2022/102, K.2023/154 sayılı karan ile 16/6/2022 tarihli ve 7411 sayılı Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 3'üncü maddesiyle 209 sayılı Kanunun 5'inci maddesinin birinci fıkrasının değiştirilen üçüncü cümlesinde yer alan "disiplin durumu," ve "yönetmelikle" ibarelerinin ve bu ibarelerin iptali nedeniyle uygulanamaz hale gelen cümlenin tamamının iptaline ve kararın Resmî Gazete'de yayımlandığı 27/10/2023 tarihinden başlayarak dokuz ay sonra (27/7/2024 tarihinde) yürürlüğe girmesine karar verilmiştir)
3. Birlikte kullanımda yeni bir disiplin amirliği: 26. Madde ile "Hastane koordinasyon kurulu" adı altında bir kurulun kurulması düzenlenmiştir. Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı sağlık tesisleri ile üniversitelerin tıp ve diş hekimliği alanında lisans ve uzmanlık eğitimi veren kurumlar arasında birlikte kullanılan sağlık tesisinde görev yapan personelin disiplin ve tüm özlük işlemlerini yürütme görevi verilmiştir. Yani birlikte kullanım hastanelerinin personelleri üzerinde yeni bir disiplin amirliği oluşturulmuştur. 
4. Sözleşmeler ve sözleşmelerin fesihleri: 18. Madde ile Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı sağlık tesisleri ile üniversitelerin tıp ve diş hekimliği alanında lisans ve uzmanlık eğitimi veren kurumlar arasındaki birlikte kullanımdaki hastanelerdeki sözleşme imzalanan öğretim görevlilerinin “bir sözleşme döneminde üç kez yazılı olarak hastane koordinasyon kurulunca ikaz edilmesi” halinde sözleşmesinin feshedileceği düzenlenmiştir. “Disiplin cezası verilmesi gereken fiiller ile bu fiillere karşılık gelen disiplin cezasının belirlenmesi" ise hastane koordinasyon kuruluna bırakılmıştır. Ayrıca bu madde ile öğretim elemanları için sözleşme süresi 3 yıldan 2 yıla düşürülmüştür.
5. Sözleşmeli hekimlerin sayısı: 22. Maddede sözleşmeli hekimlere tanınan pozisyon sayısı 27.000’den 36.000’e çıkarılmıştır (LEHE)
6. Geçici görevlendirmelerde sınırların genişletilmesi: 23. Madde ile 4924 sayılı "Eleman temininde güçlük çekilen yerlerde sözleşmeli personel istihdamına dair kanun”daki geçici görevlendirme yapılabilmesinin sınırları genişletilmiştir. Zaten eleman temininde güçlük çekilen yerlerdeki hekimlerin başkaca bir yere görevlendirilmesinin önünün açılması kanunun konuluş amacına ve ruhuna aykırı gelmektedir.
7. Sözleşmenin disiplin cezası ile feshi: 24. Madde ile 4924 sayılı kanuna "Bir sözleşme döneminde toplam altı ay ve üzerinde ek ödeme kesintisi yapılan personelin mevcut sözleşmeleri feshedilir." hükmü eklenmiştir. Bu hüküm yeni bir hükümdür.  Uyarma cezası alanlara bir ek ödeme dönemi, kınama cezası alanlara iki ek ödeme dönemi, aylıktan kesme ya da kademe ilerlemesinin durdurulması cezası alanlara üç ek ödeme dönemi süresince ek ödeme kesintisi yapılacağı göz önüne alındığında bir sözleşme döneminde 3 kınama ya da 2 aylıktan kesme cezası alan hekimlerin sözleşmesinin feshedileceği düzenlenmiştir.
8. Aile hekimlerinde sözleşmenin disiplin cezası ile feshi: 25. Madde ile 24. Maddedeki düzenlemenin aynısı aile hekimlerine de getirilmiştir.

En Önemli Hüküm ve Değişiklikler

• Disiplin cezası alınması halinde ek ödemenin kesilmesi konusunda Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği hükümler, kararın aksi yönünde daha da ağırlaştırılarak kanunlaştırılmak istenmektedir. 
• Disiplin cezası alınmasında, aile hekimlerinde ve 4924'lü hekimlerde sözleşmenin feshedilmesine dair ağırlaştırıcı hükümler getirilmiştir.
• 4924’lü hekimlerin geçici görevlendirilmesinin önü açılmak ve 4924'lü hekimlerin de geçici olarak görevlendirilebilmesi istenmektedir.
• Birlikte kullanım hastanelerindeki öğretim görevlilerinin tabi olduğu disiplin sistemi değiştirilip “hastane koordinasyon kuruluna” bırakılmaktadır.  Disiplin cezasını gerektiren fiillerin tespiti de bu kurulun takdirine bırakılmıştır.  Ayrıca sözleşme süresi 3 yıldan 2 yıla düşürülmüştür.

Eylem Gerekiyorsa, Eyleme Geçeriz

"Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi", ekli dosyalar içerisinde yer almaktadır. Kanun teklifinin bu hali ile kabul edilmesi, hekimlerimiz ve tüm sağlık sistemi üzerinde geri dönüşü oldukça zor olacak yaralara sebep olacaktır.

Kanunun bu hali ile geçmesi halinde, Hekimsen Sendikası'nın yasal haklarını kullanarak; iş bırakma eylemi de dahil olmak üzere gerekli tüm eylemleri gerçekleştirmekten çekinmeyeceğini kıymetli meslektaşlarımıza ve kamuoyuna saygıyla duyururuz.